Zaštitna arheološka istraživanja u manastiru Banji kod Priboja obavljena su između 06. juna i 05. jula 2012. godine. Njima je obuhvaćena spoljna strana južnog obziđa otkrivenog prethodne godine, kada je utvrđena njegova linija prostiranja i faze izgradnje. Duž spoljne strane ogradnog zida iz 14. veka, koji je obnovljen u 16. veku, prostiru se objekti stariji od ove srednjovekovne faze, a koji verovatno pripadaju manastirskoj celini iz vremena proglašenja Svetog Nikole Dabarskog za sedište episkopije 1219/1220. godine.

Ovi objekti su stradali u izuzetno velikom i jakom požaru, kada je izgorelo i popucalo i kamenje u njihovim temeljnim stopama. Radi se o velikim prostorijama od kojih jedna ima široko stepenište na severnoj strani, prema porti. To stepenište je zajedno sa severnim zidom objekta bilo je uklopljeno u obnovu iz 14. veka, dok je obnovom u 16. veku negirano. Konstatovano je da je južna ograda ove najstarije faze manastirske celine, nažalost, uništena tokom probijanja lokalnog ekonomskog puta devedesetih godina prošlog veka.

Rukovodioc istraživanja je Marina Bunardžić, arheolog – savetnik.